Kadir Odunkesen

Principal System and Security Manager

En Çok Karşılaşılan Web Açıkları Nelerdir?

Bireyler ve kurumlar, günlük hayatının önemli bir bölümünü dijital dünyada geçirir. İnternet ortamında bazı siber tehlikeler bulunur. Örneğin web güvenlik açıkları, kişilerin ve şirketlerin verileri bakımından oldukça risklidir. Kötü niyetli kullanıcıların faydalanabileceği sistem kusurlarını ifade eder. Web uygulamaları, erişilebilir yapısı nedeniyle siber saldırganlar açısından kolay bir hedef olarak görülür. Bu sebeple web uygulama güvenliğini sağlamak son derece önemlidir. Yazının devamında önce web güvenlik açıklarını, daha sonra bunları gidermek için yapılması gerekenleri anlattık.

Sıklıkla Karşılaşılan Web Güvenlik Açıkları Nelerdir?

Güvenlik açığı, bir sistemin ya da uygulamanın eksik veya zayıf bir koruma mekanizmasına sahip olmasıdır. Siber saldırganların sisteme izinsiz erişim sağlamasına ve ele geçirdiği yetkiyi farklı amaçlar doğrultusunda kullanmasına sebebiyet verir. Web güvenlik açıkları, birden fazla faktöre bağlı olabilir. Bunlar arasında zayıf şifreleme yöntemleri, yazılım hataları, kötü yapılandırma, güncelleme eksiklikleri ve ağ güvenliği zafiyeti gibi nedenler öne çıkar. Yaygın güvenlik açıkları özetle şöyledir: 

  • Zayıf Şifreler: Zayıf şifreler, çevrim içi hesapların savunmasız hâle gelmesine neden olur. Kullanıcıların basit, kolayca tahmin edilebilen ya da genel bilgilerle oluşturulmuş şifreleri tercih etmeleri, kötü niyetli kişilerin hesaplara yetkisiz erişim sağlamasına yol açar.
  • Yazılım Hataları: Yazılım hataları, web uygulama güvenliğini riske atan durumlar arasındadır. Yanlış ya da eski yazılımlar; siber saldırganların uygulamalara zararlı kodlar enjekte etmesine ve hassas verilere ulaşmasına neden olur.
  • Güncelleme Eksikliği: Güncelleme eksikliği, web uygulamalarının ve sunucularının güvenlik düzeyini azaltır. Sistemlerin yeni tehditlere karşı korunmasız kalmasına yol açar. Zira güncellemeler, genellikle son güvenlik önlemlerini ve yamalarını içerir.
  • Ağ Güvenliği Zafiyetleri: Ağ güvenliği zafiyetleri, web uygulamalarının ağ düzeyindeki savunmasızlık nedeniyle oluşan risklerdir. Kötü niyetli kişiler, ağdaki zayıf noktalardan yararlanarak hassas bilgilere ulaşabilir ve zararlı faaliyetlerde bulunabilir.
  • Kimlik Doğrulama Zafiyetleri: Siber saldırganlar, zayıf ya da yanlış yapılandırılmış kimlik doğrulama mekanizmalarını kullanarak yetkisiz erişim elde eder. Bu tür zafiyetler, kullanıcı parolalarının kötü niyetli saldırılara karşı güçlü olmaması gibi nedenlerden kaynaklanır.
  • XSS (Cross-Site Scripting): XSS (Cross-Site Scripting), kötü niyetli kişilerin web uygulamalarına zararlı kodları enjekte etmesine yol açan bir siber tehdittir. Kötü amaçlı kod, tarayıcıda kullanıcı güvenliği ihlal edilmiş bir web sitesini veya uygulamayı ziyaret ettiğinde çalışır.
  • SQL Enjeksiyonu: Uygulamalar, veri tabanıyla iletişimi yönetmek için SQL’yi (Yapılandırılmış Sorgu Dili) kullanır. SQL tabanlı web uygulama güvenliği zafiyetleri; saldırganların verileri sızdırmak, değiştirmek veya silmek için hedef sisteme bu kötü amaçlı komutları eklemesine olanak tanır.
  • Sosyal Mühendislik: Sosyal mühendisliğin mantığı, saldırganların bireyleri manipüle etmesine dayanır. Duygusal zayıflıkların hedeflendiği bu ataklarda kullanıcılar, kötü amaçlı yazılımları indirmeye ve hassas bilgilerini paylaşmaya yönlendirilir.

Web uygulama güvenliğinin tehlikede olduğunu gösteren bazı işaretler bulunur. Bireyler ve kurumlar, sistemlerine yönelik siber güvenlik ihlallerini önlemek için bu zafiyetler hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Takip eden başlıklarda site ve uygulamalarda görülen web açıklarının nasıl tespit edildiğine dair detayları bulabilirsiniz.

Site ve Uygulamalarda Görülen Web Açıkları Nasıl Tespit Edilebilir?

Web uygulama güvenliğini sağlamanın en etkili yolu, sistemleri düzenli olarak testlerden geçirmek ve belirlenen zafiyetleri hızlıca gidermektir. Örneğin sızma ya da diğer adıyla penetrasyon testi, web güvenlik açıklarını tespit etmeye yardımcı olur. Güvenlik açığı türlerini belirlemenize destek veren yöntemler şunlardır:

  • Sızma testi: Sızma testi sayesinde gerçek saldırı senaryoları simüle edilir ve sistemdeki güvenlik zafiyetleri ortaya çıkarılır. 
  • Zafiyet taramaları: Zafiyet taramalarında otomatik araçlar kullanarak bir sistem ya da ağdaki güvenlik açıkları tespit edilmeye çalışılır. Bu taramalarda açık portlar, güncelleme eksiklikleri ve zayıf şifreler gibi potansiyel riskler belirlenir.
  • Kaynak kod incelemesi: Uzmanlar, yazılımın kaynak kodunu analiz ederek olası hataları, zayıf noktaları veya kötü tasarımları açığa çıkarabilir.
  • Log incelemesi: Log dosyaları, sistem ve ağ kaynaklı olayları kaydeder. Bu kayıtlarda yapılan log analizi sayesinde şüpheli faaliyetler, başarısız giriş denemeleri, anormal ağ trafiği ya da yetkisiz erişim denemeleri tespit edilir.
  • Sosyal mühendislik testleri: Sosyal mühendislik testleri, bir organizasyonun güvenlik açısından zayıf noktalarını belirleyen ve potansiyel tehditlere karşı savunma gücünü değerlendiren bir dizi simülasyonu içerir.

Sistemlerin güvenliği, düzenli bir gözden geçirme ve iyileştirme sürecine bağlıdır. Bu bağlamda güvenlik politikalarını ve yapılandırmalarını periyodik olarak değerlendirmek gerekir. Web uygulamalarındaki kontroller hem dışarıda ve ofis ortamında hem de evden çalışırken siber güvenlik açısından koruma altında olmanızı sağlar.

Web Güvenlik Açıkları Nasıl Önlenir?

Pek çok riski beraberinde getiren web güvenlik açıklarına karşı geç kalmadan etkili önlemler almanız gerekir. Web sistemlerine yönelik siber saldırılara karşı güçlü bir güvenlik duvarı örmek istiyorsanız etkin parola politikalarına uymak, güncel yazılımları kullanmak, doğrulama ve erişim kontrolü sağlamak gibi tedbirler alabilirsiniz. 

Güvenli Kodlama Uygulamaları

Uygulama kodlarındaki ve işletim sistemindeki hatalar, yazılımsal güvenlik açıklarına neden olur. Bu nedenle geliştiriciler, güncellemeler aracılığıyla zafiyetleri önlemeye çalışır. Güvenli kodlama uygulamaları, bu önlemleri yazılım geliştirme sürecine en baştan entegre etmeyi sağlar. Böylelikle SQL enjeksiyonları ve Cross-Site Scripting (XSS) gibi saldırı vektörlerine karşı etkili bir savunma mekanizması oluşturulur. Geliştiriciler; kullanıcı girişlerini doğrulamalı, sistem kontrollerini düzenli olarak gerçekleştirmeli ve güvenli kodlama standartlarına uymalıdır. 

Güvenlik Taramaları ve Testleri

Web sitelerinin ve uygulamalarının güvenlik zafiyetlerine karşı düzenli olarak taranması önemlidir. Zira bu açıklar, zamanla değişebilir ve süreç içerisinde yeni tehditler ortaya çıkabilir. Tavsiye edilen güvenlik açığı tarama ya da test sıklığı aşağıdaki gibidir.

  • Haftalık tarama: Büyük ölçekli ya da hassas verileri işleyen siteler; finansal kuruluşlara ve devlet kurumlarına ait web sistemleri, her hafta taramadan geçirilmelidir. 
  • Aylık tarama: Orta ölçekli ya da standart web sitelerde ekstra bir durumla karşılaşılmadığı sürece aylık taramalar yeterli olur.

Özetle, tarama ya da test takviminde web sitenin türü ve içeriği belirleyicidir. Mesela kişilerin ödeme bilgileri gibi önemli verileri içeren e-ticaret sitelerinin daha sık aralıklarla testlerden geçirilmesi gerekebilir. Öte yandan; yeni içeriklerin, eklentilerin ya da temaların web güvenlik açıklarına neden olabileceğini bilmenizde fayda vardır.

Güncellemeler ve Yama Yönetimi

Web sunucuları, uygulamaları ve tarayıcıları, üretici kuruluşlar tarafından sürekli güncellenir. Bu güncellemeler, mevcut güvenlik açıklarını kapatır. Genellikle yazılım sağlayıcıları tarafından yayımlanan güvenlik yamalarını içerir. Güncellemeler, sistemin güvenliğini artırma ve potansiyel saldırılara karşı direncini yükseltme konusunda kritik bir rol oynar. Web uygulama güvenliği için otomatik güncelleme mekanizmalarını etkinleştirebilir, sistemdeki açıkların daha hızlı bir şekilde kapatılmasını sağlayabilirsiniz.

Kimlik Doğrulama ve Oturum Yönetimi

Etkili bir oturum yönetimi; güçlü parolalar, iki faktörlü kimlik doğrulaması (2FA) ve biyometrik özellikler gibi katmanlı güvenlik önlemlerini içerir. Ayrıca oturum açma ve koruma işlemlerine yönelik tedbirlerle yetkisiz erişimler engellenmelidir. Şüpheli aktiviteleri izleme, zaman aşımı kuralları belirleme, giriş işlemlerini kaydetme gibi yöntemler, web uygulamalarını kimlik hırsızlığına ve yetkisiz erişimlere karşı güvenli hâle getirir.

Şifreleme ve Veri Koruma

Siber saldırganlar; site, uygulama ya da cihazlarda kullanılan zayıf şifreleri kırmak için çeşitli yöntemlere başvurur. Bu nedenle güçlü şifre kullanmak, kişisel ve hassas bilgilerinizi korumanız açısından son derece önemlidir. Farklı platformlar ya da hesaplar için benzersiz, tahmin edilmesi zor ve karmaşık şifreler seçtiğinizde bilgisayar korsanlarının bilgilerinize erişmesi zorlaşır. Ayrıca şifrelerinizi düzenli olarak değiştirebilir ve iki faktörlü kimlik doğrulamasıyla ek bir güvenlik katmanı meydana getirebilirsiniz.

Ağ Güvenliği ve Erişim Kontrolü

Ağdan kaynaklanan web güvenlik açıklarını kapatmak için çeşitli önlemler alabilirsiniz. Söz konusu tedbirler; güvenlik duvarları, ağ segmentasyonu, sızmanın tespiti ve önlenmesi gibi adımları içerir. Kötü amaçlı trafiği engellemek ve yetkisiz erişimleri sınırlamak için kullanılır. Erişim kontrolü ise kullanıcıların ve cihazların sistemindeki yetkileri düzenler. Ağ ve erişim güvenliğindeki bütünlük, veri gizliliğini koruma altına alarak web uygulamalarını potansiyel tehditlere karşı daha dirençli hâle getirir.

Güvenlik Farkındalığı ve Eğitimleri

Web güvenlik açıkları hakkında bilgi sahibi olmak, bu zafiyetleri belirlemenin ve önlemenin en temel adımıdır. Kurumlar, personeline siber güvenlik farkındalığı kazandırmak için bu konuya ilişkin eğitimler düzenleyebilir. Böylece çalışanların dijital tehditlere karşı bilinçlenmesi ve potansiyel riskleri azaltmak mümkün olur. Bu eğitimlerde; personele güçlü şifre oluşturma, sosyal mühendislik faaliyetlerini anlama, phishing (oltalama) gibi kimlik avı saldırılarından kaçınma, güvenli internet kullanımı gibi temel konular hakkında bilgi verilebilir.

API Güvenliği

Açılımı Uygulama Programlama Arayüzü olan API, iki yazılım bileşeninin belirli tanımlar ve protokoller üzerinden birbiriyle etkileşime geçmesini sağlayan mekanizmadır. Web API'si ise sunucu ile tarayıcı arasındaki uygulama işleme arabirimidir. API güvenliğini sağlamak için yapılacaklar şunlardır:

  • Güçlü kimlik doğrulaması için JSON Web Token (JWT) ve Oauth2.0 gibi katmanlar oluşturarak Bearer gibi tokenler kullanabilirsiniz.
  • Verilerinizi, TLS (Transport Layer Security) gibi yöntemler aracılığıyla şifreleyebilirsiniz.
  • Etkili loglama, yani kayıt mekanizmaları ile izleme yaparak sistem durumunuzu devamlı kontrol edebilir ve mevcut web güvenlik açıklarınızda gerekli iyileştirmeleri yapabilirsiniz.

API güvenliği için dışarıya açılan servislerin DoS (Denial of Service) ataklarına karşı korunmasına yönelik bazı önlemler alınmalıdır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle API limitlerini düzenleyebilirsiniz. Örneğin belirli bir zaman diliminde alınan istek sayısını sınırlamak, aşırı talepten ya da zararlı trafikten kaynaklanan hizmet kesintilerini engelleyebilir. 

Güvenlik Yönetişimi ve Politikaları

Yönetişimi ve politikaları desteklemek, en etkili web uygulama güvenliği adımlarından biridir. Güvenlik yönetişimi; bir organizasyonun güvenlik stratejisinin oluşturulması, uygulanması ve sürekli iyileştirilmesini içerir. Bu kapsamda belli başlı güvenlik politikaları belirlenir ve tüm personel bu ilkelere uyar. Politikalar; güçlü şifre kullanımı, sistemlere erişim kontrolleri ve etkili veri yönetimi gibi konuları kapsar.

Web Açıklarına Karşı Sürekli Sistemlerinizi Test Ederek Kontrolü Sağlayın

Web güvenlik açıklarını erken tespit etmek ve önlemek için TSE onaylı sızma testi firması inventiv’den destek alabilirsiniz. Securvent sızma testi uzman ekibi, bilişim altyapısında tıpkı bir bilgisayar korsanı gibi keşif yapar. Siber saldırganların faydalanabileceği güvenlik açıklarını belirleyerek bu zafiyetlerin giderilmesi için etkili bir çözüm yolu haritası sunar. Sızma testi sonuç raporunda web uygulama güvenliğini riske atan öncelikli açıklar ve bunlara yönelik alınması gereken tedbirler yer alır. Bilişim altyapınızdaki güvenlik açıklarını önlemek için vakit kaybetmeden inventiv ile tanışabilirsiniz.